Tìm hiểu các loại đồ gá trên máy tiện phổ biến nhất hiện nay

Trong ngành cơ khí, các loại đồ gá trên máy tiện đóng vai trò quan trọng trong quá trình gia công các chi tiết. Được biết đến như một công cụ không thể thiếu, đồ gá gia công cơ khí không chỉ giúp định vị và cố định phôi, mà còn đảm bảo độ chính xác và chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Với sự đa dạng về kiểu dáng và chức năng, đồ gá máy tiện đã trở thành một phần quan trọng trong mọi xưởng cơ khí, từ các xưởng nhỏ đến các nhà máy sản xuất lớn.

1. Tìm hiểu chung về đồ gá

1.1. Đồ gá là gì?

Đồ gá là thiết bị được sử dụng để cố định và định vị phôi trong quá trình gia công cơ khí. Đây là một thành phần quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng của sản phẩm.

1.2. Vai trò và chức năng của đồ gá

Đồ gá CNC có hai chức năng chính:

• Định vị phôi: Đồ gá giúp cố định phôi theo đúng vị trí và yêu cầu kỹ thuật trong không gian, đảm bảo độ chính xác của quá trình gia công.
• Kẹp chặt phôi: Đồ gá giữ chặt phôi để phôi không di chuyển trong quá trình gia công, từ đó đảm bảo độ chính xác và an toàn.

1.3. Ứng dụng của đồ gá

Đồ gá gia công nói chung và các loại đồ gá trên máy tiện nói riêng đóng vai trò quan trọng trong gia công cơ khí và được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực sau:

• Gia công các chi tiết cơ khí: Đồ gá được dùng để gia công các chi tiết cơ khí với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, chẳng hạn như trục, bánh răng, bu lông, ốc vít, và nhiều chi tiết khác.
• Gia công các chi tiết phức tạp: Đồ gá hỗ trợ gia công những chi tiết có hình dạng phức tạp, khó thực hiện bằng phương pháp thủ công, đảm bảo độ chính xác và hiệu quả.
• Gia công hàng loạt: Trong quá trình sản xuất hàng loạt, đồ gá giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm bằng cách gia công các chi tiết đồng nhất một cách nhanh chóng.
• Gia công tự động: Đồ gá còn được sử dụng trong các dây chuyền sản xuất tự động, giúp giảm thiểu sự can thiệp của con người, giảm chi phí nhân công và tăng hiệu suất sản xuất.

2. Các loại đồ gá trên máy tiện phổ biến hiện nay

Dưới đây là danh sách các loại đồ gá trên máy tiện thường được sử dụng trong các xưởng gia công cơ khí.

4.1. Trục gá cứng hình trụ – kẹp rút

Trục gá cứng hình trụ có khả năng gia công đường kính Ø350 của cánh bơm. Chi tiết gia công được định vị trên trục gá và cố định bằng đai ốc. Trục gá và chi tiết gia công được lắp trên hai mũi tâm và sử dụng cặp tốc để truyền mô-men xoắn.

4.2. Trục gá đàn hồi

Trục gá đàn hồi dùng để cố định và kẹp chặt chi tiết gia công. Chi tiết được định vị trên trục gá đàn hồi và mặt gờ của thân trục gá, giới hạn năm bậc tự do. Khi xiết đai ốc, chi tiết hình côn di chuyển về bên trái, làm cho trục gá đàn hồi mở rộng và kẹp chặt chi tiết. Thân trục gá hình côn được lắp vào trục chính của máy tiện và được kẹp rút từ phía sau trục chính.

4.3. Ống kẹp đàn hồi – dạng collet kẹp

Các loại đồ gá trên máy tiện phải kể đến ông kẹp đàn hồi, được sử dụng để cố định và kẹp chặt chi tiết gia công theo mặt trụ ngoài. Chi tiết được định vị trong ống kẹp đàn hồi và tỳ vào mặt đầu của chi tiết, giới hạn năm bậc tự do. Khi xiết đai ốc, ống kẹp đàn hồi sẽ bị bóp lại và kẹp chặt chi tiết.

4.4. Trục gá với lò xo đĩa

Trục gá này sử dụng lò xo đĩa để cố định và kẹp chặt chi tiết theo mặt trụ trong. Khi xiết vít, ống kẹp sẽ làm biến dạng các lò xo đĩa theo phương hướng kính để kẹp chặt chi tiết. Thân được lắp vào lỗ côn của trục chính và được kẹp chặt bằng đòn rút ở phía sau trục chính.

4.5. Trục gá tự kẹp chặt bằng một con lăn

Trục gá này có cấu tạo từ con lăn, miếng đệm, vít hãm, chốt định vị và thân trục gá. Con lăn được mài đồng bộ với đường kính thân trục gá và chi tiết gia công được kẹp chặt nhờ lực ly tâm cắt.

4.6. Trục gá tự kẹp chặt bằng ba con lăn

Trục gá này có ba con lăn nằm cách nhau 120°. Các con lăn được đặt trên thân gá và có thể di chuyển độc lập. Trước khi kẹp chi tiết, các miếng ngăn cách được quay để con lăn nằm ở vị trí thấp nhất. Sau khi kẹp xong, lò xo sẽ đẩy các con lăn để chêm chặt chi tiết.

4.7. Đồ gá tiện mặt đầu và lỗ

Một trong các loại đồ gá trên máy tiện là đồ gá tiện mặt đầu và lỗ. Chi tiết gia công được đặt trên phiến tỳ tròn và phần trụ của trục gá, hạn chế năm bậc tự do. Hai mỏ kẹp sẽ giữ chặt chi tiết. Phần đuôi côn của trục gá được lắp vào lỗ côn của trục chính và kẹp chặt bằng đòn rút ở phía sau trục chính.

4.8. Đồ gá tiện lỗ ở mặt đầu

Đặc điểm của loại đồ gá này là tâm lỗ được gia công không trùng với tâm lỗ của lỗ định vị chính. Chi tiết gia công được định vị trên phiến tỳ tròn, chốt trụ và chốt tỳ chống xoay, và kẹp chặt bằng hai mỏ kẹp. Để cân bằng khi gia công, cần lắp thêm phần đối trọng.

4.9. Đồ gá tiện mặt cầu lõm

Khi sử dụng đồ gá tiện mặt cầu lõm, chi tiết cần gia công sẽ được giữ trên mâm cặp ba chấu của máy tiện. Bánh răng của đồ gá sẽ ăn khớp với thanh răng, tạo ra mặt cầu có bán kính đã chọn.

4.10. Mâm cặp

Một trong các loại đồ gá trên máy tiện phổ biến là mâm cặp, được sử dụng để kẹp chặt và cố định các chi tiết gia công trên trục chính của máy tiện. Có hai loại mâm cặp: tự định tâm và không tự định tâm.

• Mâm cặp tự định tâm: Thường được sử dụng để kẹp các chi tiết gia công dạng tròn xoay, giúp tâm của chi tiết trùng với tâm của trục chính. Loại này bao gồm mâm cặp 2 chấu, 3 chấu, 4 chấu và 6 chấu.
• Mâm cặp không tự định tâm: Có các chấu di chuyển hướng tâm độc lập trong các rãnh của mâm cặp, phù hợp với các chi tiết không đối xứng hoặc lệch tâm.

4.11. Mũi chống tâm

Mũi chống tâm được sử dụng để giữ các chi tiết có độ cứng vững thấp hoặc các chi tiết trục dài. Có bốn loại mũi chống tâm: cố định, xoay, ngược và có khía nhám.

• Mũi tâm cố định: Thường dùng ở ụ động hoặc sau trục chính, phù hợp cho gia công tốc độ thấp.
• Mũi tâm xoay: Thích hợp cho gia công tốc độ cao hơn.
• Mũi tâm ngược: Thích hợp cho các chi tiết có kích thước nhỏ và lượng dư cắt gọt ít.

4.12. Tốc kẹp

Tốc kẹp là dụng cụ để truyền mô-men quay cho chi tiết gia công được gá trên hai mũi tâm. Tốc kẹp có hai loại: đuôi thẳng và đuôi cong.

4.13. Giá đỡ (LuyNet)

Giá đỡ được dùng để tăng độ cứng vững cho các chi tiết dài hoặc nặng. Có hai loại giá đỡ:

• Giá đỡ cố định: Dùng để đỡ các chi tiết lớn hoặc gia công ở mặt đầu hoặc lỗ.
• Giá đỡ di động: Dùng cho các chi tiết nhỏ và chiều sâu cắt nhỏ, di chuyển theo bàn máy trong quá trình gia công.

Trong bối cảnh công nghệ ngày càng tiên tiến, yêu cầu về đồ gá ngày càng khắt khe, đòi hỏi sự chính xác và độ bền cao. Yamaguchi tự hào là nhà máy gia công cơ khí hàng đầu chuyên thiết kế, chế tạo và lắp ráp đồ gá gia công cơ khí chính xác, các loại đồ gá trên máy tiện, đồ gá kiểm tra, lắp ráp linh kiện,… với độ chính xác tuyệt đối. Chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp những giải pháp tối ưu, giúp nâng cao hiệu suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm cho doanh nghiệp của bạn.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào xin vui lòng liên hệ hotline của Yamaguchi để được tư vấn chi tiết nhất!